فناوری
ده مسئله بزرگی که فناوری میتواند حل کند
شناسه خبر: 14679 سرویس: تکنولوژی
در آیندهای نزدیک خواهد توانست بسیاری از مشکلات زیستمحیطی، درمان بیماریها، ارتقای هوش مصنوعی و بسیاری از مسائل بشر را حل کند.
با وجود پیشرفتهای علمی، هنوزهم مشکلات زیادی وجود دارد. انتظار میرود در آیندهای نهچندان دور، فناوری مسائل بزرگی مانند انواع آلودگی، بیماریها، کمبود انرژی و موارد دیگر را حل کند. در ادامه، به ۱۰ مسئلهی بزرگ بشر اشاره میکنیم که شاید در آینده، حلشدن آنّا بهکمک فناوری را شاهد باشیم.
۱. تجزیهی کربن
کاهش نشر کربنی بهتنهایی برای جلوگیری از افزایش گرمایش جهانی کافی نیست؛ بلکه باید بخش زیادی از کربندیاکسید موجود در جوّ را حذف کرد. این فرایند نهتنها هزینهی بسیار زیادی دارد؛ بلکه این سؤال هم مطرح میشود که درصورت اجرای آن، با این حجم CO2 چه کار باید کرد. تعداد زیادی از استارتاپها بهدنبال روشهایی برای بازیافت کربندیاکسید و تبدیل آن به محصولاتی مثل سوختهای ترکیبی، پلیمر، فیبر کربنی و بتن هستند. این فرضیه امیدبخش است؛ ولی به راه ارزانتری برای ذخیرهسازی میلیونها تن کربندیاکسید جوّی نیاز دارد.
۲. ذخیرهسازی انرژی در مقیاس شبکهای
منابع انرژی تجدیدپذیر، مانند باد و خورشید، روزبهروز ارزانتر میشوند و در مقیاس گستردهتری توسعه پیدا میکنند؛ اما شبکههای انرژی تجدیدپذیر درصورت نبود تابش نورخورشید یا وزش باد نمیتوانند برق تولید کنند. درنتیجه، از یک سو، میزان توان تولیدی این منابع محدود میشود و از سوی دیگر، حذف منابع پایدار، مثل گاز طبیعی و زغالسنگ، دشوار میشود.
هزینهی ساخت تعداد کافی باتری برای پشتیبانی از کل شبکههای انرژی تجدیدپذیر رقمی نجومی خواهد بود. دانشمندان و استارتاپهای متعدد بهدنبال توسعهی شکلهای ارزانتر ذخیرهسازی در مقیاس شبکهای بادوام بیشتر هستند. از فناوریهای آینده دراینزمینه، میتوان به باتریهای جریان یا تانکهای نمک مذاب اشاره کرد. درهرصورت، نیاز به روشی بهینه و ارزانتر برای ذخیرهسازی مقادیر زیاد برق احساس میشود.
۳. واکسن جهانی آنفولانزا
آنفولانزای فراگیر بیماری نادر، اما کشندهای است. در سال ۱۹۱۸، حداقل ۵۰ میلیون نفر براثر آنفولانزای H1N1 جان خود را از دست دادند. همچنین، در سالهای ۱۹۵۷ و ۱۹۵۸ و ۱۹۶۸، تقریبا یک میلیون نفر براثر آنفولانزای همهگیر و در سال ۲۰۰۹، تقریبا نیممیلیون نفر بهدلیل بازگشت H1N1 جانشان را از دست دادند.
میزان مرگومیر براثر این بیماری درمقایسهبا اوایل قرن بیستم کاهش یافته است؛ اما شاید نسل بعدی به این اندازه خوشاقبال نباشد. رشتهای قوی از این ویروس میتواند بهسرعت تکثیر شود و دربرابر هر نوع واکسن مقاومت کند؛ ولی واکسن سراسری آنفولانزا نهتنها درمقابل گونههای کمخطر، بلکه درمقابل ویروسهای فاجعهبار هم مقاوم خواهد بود.
۴. درمان زوال عقل
از هر ۱۰ نفر آمریکایی بالای ۶۵ سال، یک نفر و یکسوم افراد بالای ۸۵ سال به آلزایمر مبتلا هستند. با افزایش طول عمر افراد، در آمریکا و بهطورکلی سراسر جهان، آمار مبتلایان به این بیماری هم بهسرعت افزایش پیدا میکند. متأسفانه شناخت کمی از این بیماری وجود دارد و تشخیص کامل آن فقط پس از مرگ امکانپذیر است. ممکن است پزشکان بر سر تشخیص آلزایمر از دیگر شکلهای زوال عقلی دچار اختلاف شوند؛ اما در آیندهای نهچندان دور، با پیشرفت علوم عصبی و ژنتیکی، میتوان به سرنخهایی دربارهی نحوهی کُند یا حتی ریشهکن کردن آثار مخرب این بیماری دست یافت.
۵. پاکسازی اقیانوسها
در اقیانوسهای سراسر جهان، میلیاردها قطعهی ریز پلاستیکی معروف به «میکروپلاستیک» شناور هستند. اغلب این ضایعات از کیسهها و نیهای پلاستیکی سرچشمه میگیرند که بهمرورزمان، به قطعات کوچکتری تقسیم و به مسمومشدن پرندهها و ماهیها و انسانها منجر میشوند.
پژوهشگران از آثار مخرب این ضایعات بر سلامت انسان و محیط واهمه دارند. افزونبراین، قرنها طول میکشد تا صدها میلیون تن پلاستیک انباشتهشده جمعآوری شوند. بهدلیل پراکندگی فراوان آلودگی، پاکسازی اقیانوسها دشوار است و البته با وجود روشهایی برای جمعآوری ضایعات اقیانوسی، هیچ راهحلی برای ساحلها و دریاها و آبراهها وجود ندارد.
۶. شیرینسازی بهینهی آب
منابع آب شیرین جهان بهاندازهی نیمی از منابع آب شور است. با رشد جمعیت و افزایش خشکسالی براثر تغییرات اقلیمی، نیاز به آب شیرین روزبهروز افزایش مییابد. همچنین، ساخت تأسیسات تولید آب شیرین در مقیاس جهانی به انرژی زیادی نیاز دارد. بهعنوان راهحل میتوان از روشهای الکتروشیمیایی برای تبدیل آب شور به آب مناسب برای مصارف آبیاری استفاده کرد. با تطبیق فناوری با تغییرات اقلیمی، تبدیل آب شور اقیانوسها به آب شیرین به اولویت تبدیل خواهد شد.
۷. خودروی خودران
خودروهای خودران در جادههای عمومی برای طی میلیونها کیلومتر مسافت آزمایش شدهاند. برنامههای آزمایشی برای خدمات تاکسیرانی و حملونقل هم در مناطقی مثل اطراف فینیکس آریزونا در دست اجرا هستند؛ اما خودروهای خودران هنوز کاملا بر جادهها مسلط نشدهاند. این خودروها در کنترل ترافیک نامنظم و در وضعیتهای آبوهوایی سخت، مثل برف و مِه، دچار مشکل میشوند.
اگر ایمنی این خودروها افزایش پیدا کند، حملونقل بهطورکلی متحول خواهد شد. علاوهبراین، محدودهی ترافیک هم از بین خواهد رفت. مهمتر از هرچیز، درصورت توسعهی وسیع خودروهای خودران، میزان مرگومیر ناشی از تصادفهای ترافیکی بهاندازهی چشمگیری کاهش خواهد یافت.
۸. هوش مصنوعی تعبیهشده
پاییز گذشته، ویدئوِ منتشرشده از رباتی بهنام اطلس (Atlas) که بوستون دینامیکس طراحی کرده بود، سروصدای زیادی در اینترنت بهراه انداخت. در این ویدئو، ربات اطلس مانند کماندو میپرد. شایان ذکر است دو سال پس از ساخت اطلس، برنامهی آلفاگو (AlphaGo) موفق شد بهترین بازیکن Go را شکست دهد.
«آلفاگو» برنامهای کامپیوتری است که برای اجرای بازی GO توسعه یافته است. این برنامه، تنها برنامهی کاملا رایانهای هوش مصنوعی است که توانسته رقیب انسانی را شکست دهد. ربات اطلس هوشمند نیست و نمیتواند Go را اجرا کند و آلفاگو هوشمند است؛ اما بدن فیزیکی ندارد؛ پس، نمیتواند بدود. بااینحال، چه اتفاقی میافتد اگر ذهن آلفاگو در بدن اطلس قرار داده شود؟ بهاعتقاد بسیاری از پژوهشگران، هوش مصنوعی واقعی به توانایی فرایندهای محاسباتی داخلی در اشیای واقعی دنیای فیزیک وابسته است و هوش مصنوعی (AI) با یادگیری و تعامل با دنیای اطراف و نیز بررسی رفتار انسانها و حیوانات، میتواند به این توانایی دست پیدا کند.
۹. پیشبینی زلزله
در سال ۲۰۱۰، بیش از ۱۰۰,۰۰۰ نفر در زلزلهی هائیتی کشته شدند و سونامی سال ۲۰۰۴ اقیانوس هند که براثر یکی از زلزلههای قوی تاریخ بهوجود آمده بود، تقریبا ۲۵۰,۰۰۰ نفر را در اندونزی، سریلانکا، هندوستان و مناطق اطراف بهکام مرگ کشاند. معمولا طوفانها چند روز و حتی چند هفته قبل از وقوع پیشبینیشدنی هستند؛ اما زلزله ناگهانی و بدون هشدار اولیه رخ میدهد. مدیران بحران و برنامهریزان با اطمینان از وقوع زلزله میتوانند راهحل پایداری برای آن پیدا کنند. حتی چند ساعت آگاهی پیش از زلزله، باعث میشود مردم مناطق ناامن را تخلیه کنند و بدینترتیب، میلیونها نفر از خطر مرگ نجات پیدا میکنند.
۱۰. رمزگشایی مغز
هنوزهم رازهای زیادی دربارهی مغز انسان وجود دارد که دانشمندان علوم عصبی موفق نشدهاند آنها را کشف کنند. به هر چیزی که فکر کنید یا بهخاطر بسپارید یا تمام حرکتهایی که انجام میدهید، بهصورت میلیاردها نورون داخل مغز رمزنگاری میشوند. اما این کد چیست؟ هنوز معماها و مجهولهای زیادی دربارهی روش ذخیرهسازی و مخابرهی افکار ازطریق مغز وجود دارد.
رمزگشایی از این دستورها میتواند به درمان اختلالهای ذهنی مثل اسکیزوفرنی و اوتیسم کمک کند. همچنین، امکان بهبود واسطههای مستقیم برای مخابرهی اطلاعات از مغز به کامپیوتر و حتی به مغز افراد دیگر را میدهد. این امر پیشرفتی انقلابی برای افرادی است که بهدلیل بیماری یا جراحت فلج شدهاند.